تعاون و همکاری به معناي «يکديگر را ياري کردن» يا «ياري کردن برخي، برخي ديگر را» آمده است.[1]لازم است در ابتدا به این نکته اشاره کنیم که تعاون و همدلی بر پایه خودآگاهی بنا میشود، یعنی هر قدر نسبت به شناخت احساسات خودمان آگاهتر باشیم، در دریافتن احساسات دیگران و یاری کردن آنها نیز ماهرتر خواهیم بود. از این رو آنهایی که هیچ ایدهای نسبت به احساسات خودشان ندارند، در شناخت احساسات دیگران کاملا عاجزند و دچار بهت و سردرگمی میشوند.[2] تعاون و همدلی در آیات تعاون یکی از اصول اخلاقی مهم است که در قرآن با صیغه امر به آن اشاره شده و همین امر نشانگر اهمیت و ارزشمندی آن است. خداوند در سوره مائده میفرماید: « و (همواره) در راه نیکی و پرهیزگاری با هم تعاون کنید. و (هرگز) در راه گناه و تعدی همکاری ننمایید.»[3] در این آیه هم جنبه مثبت قضیه و هم جنبه منفی آن بیان شده است و این اشاره به این دارد که تعاون و همکاری باید هم در دعوت به نيکيها و هم در مبارزه با بديها انجام گيرد. تعاون و همدلی در روایات روايات نيز با عناوين مختلفي مسلمانان را به ياري يکديگر فرا خوانده و در بعضي از امور، آن را واجب و ضروري دانسته است. امام علی(ع) در این باره میفرماید: «بر شماست که یکدیگر را نصیحت کنید و نیکو همکاری نمایید. درست است که هیچ کس نمیتواند حق اطاعت خداوندی را چنان که باید بگذارد. لکن باید به قدر توان، حقوق الهی را رعایت کند که یکی از واجبات الهی، یکدیگر را به اندازه توان نصیحت کردن، و برپا داشتن حق، و یاری دادن به یکدیگر است.»[4] از سویی تعاون و همکاری در کارهای زشت، مورد نفرت اسلام است تا جايی که مرتکب آن را به دوزخ تهديد کرده و گفته شده اينان در روز قيامت مشمول عذاب خدا خواهند بود. تا خدا تکليف ساير بندگان را تعيين فرمايد و سپس به کيفر آنان رسيدگی کند. امام صادق(ع) میفرمايد: «روز قيامت، دستياران ستمگران، در سراپردهای آتشين جای میگيرند تا خداوند ميان بندگان داوری کند.»[5] فضیلت همدلی و تعاون آیات و روایات فراوانی وجود دارد که به فضیلت و اهمیت همدلی و تعاون اشاره کرده و فضیلت آن را از بسیاری عبادات بیشتر شمرده است. در اینجا به برخی از آنها اشاره میکنیم: 1. پیامبر اکرم(ص) میفرماید: رفع گرفتاری و همدلی با مردم بهتر از روزه و اعتکاف یک ماه است.[6] 2. امیرالمونین(ع) میفرماید از پیامبر(ص) شنیدم که فرمود: کسی که یک مشکل از مومن رفع کند، مثل کسی است که تمام عمرش را عبادت کرده است.[7] 3. امام صادق(ع) میفرماید: قضای حاجت مومن از آزادی هزار بنده و از هزار اسب سواری که به جنگ میروند فضیلتش بیشتر است.[8] با توجه به روایاتی که در فضیلت همدلی و تعاون ذکر شد، در مییابیم که این صفت فضیله از جمله صفاتی است که مورد توجه و تاکید بسیاری از طرف ائمه معصومین(ع) بوده است؛ چرا که یاری رساندن به مومن از جمله عباداتی است که مورد رضایت خداوند است، به همین دلیل از بسیاری عبادات با فضیلتتر و مهم تر شمرده شده است.
|
امتیاز مطلب : 75
|
تعداد امتیازدهندگان : 15
|
مجموع امتیاز : 15